Czym jest amoksycylina i kiedy należy ją stosować?
Amoksycylina jest antybiotykiem będącym półsyntetyczną pochodną penicyliny- pierwszego antybiotyku na świecie odkrytego w 1928 roku. Należy do grupy antybiotyków beta-laktamowych ze względu na swoją budowę chemiczną. Wszystkie antybiotyki beta-laktamowe wykazują podobny mechanizm działania, powodują one bowiem zahamowanie biosyntezy ściany komórki bakteryjnej, co uniemożliwia namnażanie się bakterii.
Amoksycylina wykazuje bardzo szerokie spektrum działania, przez co bardzo często przepisywana jest przez lekarzy. Stosowana jest w przypadku wielu chorób wywołanych przez patogeny bakteryjne m.in w:
-zakażeniach układu oddechowego np. zapalenie płuc, zapalenie zatok;
-zakażeniu ucha środkowego;
-zakażeniach układu moczowego np. przy zapaleniu pęcherza;
Amoksycylina stosowana jest także w leczeniu ropnia okołozębowego i innych zakażeń stomatologicznych. Dodatkowo lek ten stosuje się także podczas eradykacji Helicobacter pylori.
Czym jest oporność bakterii na antybiotyk?
Antybiotykooporność to sytuacja, gdy antybiotykoterapia nie daje efektów, ponieważ nie zabija lub nie hamuje namnażania się bakterii. Możemy wyróżnić dwa rodzaje antybiotykooporności- naturalną i nabytą. Naturalna antybiotykooporność wynika z uwarunkowanych genetycznie, pierwotnych mechanizmów obronnych komórek bakterii np. brak receptora dla antybiotyku, nieprzepuszczalna ściana komórkowa. Oporność naturalna jest zdecydowanie mniejszym problemem niż nabyta.
Antybiotykooporność nabyta jest bowiem największym problemem współczesnej medycyny. Powstaje ona, wtedy gdy bakteria staje się odporna na dany antybiotyk. Dzieje się tak na dwa sposoby: w wyniku mutacji oraz poprzez transfer genu. Do mutacji dochodzi podczas rozmnażania się bakterii, zmiana w DNA jest odpowiedzią bakterii na niekorzystne warunki środowiska, czyli np. na działanie antybiotyku. Dzięki powstawaniu tych mutacji niektóre z bakterii przeżywają działanie antybiotyku i przekazują tę umiejętność kolejnym namnażającym się organizmom. Transfer genów będący drugim mechanizmem polega na przekazywaniu między bakteriami genów oporności na antybiotyk.
Nabycie genów odpowiedzialnych za antybiotykooporność może powodować produkcję enzymów rozkładających antybiotyki lub produkcję białek usuwających z komórki bakterii punkt uchwytu (miejsce, gdzie antybiotyk wywiera główne działanie) dla antybiotyku.
Podstawową przyczyną problemu, jakim jest antybiotykooporność jest nadużywanie antybiotyków lub nieprawidłowe ich stosowanie przez społeczeństwo. Dlatego tak ważne jest, aby antybiotyk był przyjmowany w odpowiednich dawkach i przez pełen okres zalecony przez lekarza. Nigdy nie należy odstawiać leku przed terminem wskazanym przez lekarza, nawet jeśli objawy choroby już ustąpiły. Wyjątkiem jest tylko wystąpienie reakcji alergicznej na którykolwiek składnik leku.
Na czym więc polega oporność bakterii na amoksycylinę?
Aby antybiotyk zadziałał skutecznie, muszą zostać spełnione dwa warunki:
-odpowiednie stężenie antybiotyku w miejscu zakażenia, niezbędne do zahamowania wzrostu lub zabicia bakterii;
-stężenie musi pozostawać bezpieczne dla ludzkich komórek.
Jeżeli warunki te nie są spełnione mamy do czynienia z opornością na antybiotyk. Jednym z istotnych mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki beta-laktamowe jest rozkład i co za tym idzie unieczynnienie antybiotyku za pośrednictwem enzymów zwanych beta-laktamazami. Aby uniknąć oporność, do amoksycyliny dodawany jest np. kwas klawulanowy, który łączy się trwale ze strukturami enzymu i unieczynniają go, dzięki czemu działanie antybiotyku staje się możliwe. Jednak możliwa jest także oporność niezwiązana z beta-laktamazami. Dlatego więc bardzo istotne jest, aby stosować antybiotyki, tylko jeżeli zostało to zalecone przez lekarza oraz trzymać się zaleconego dawkowania i trwania kuracji.
Bibliografia
